کد مطلب:261 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:256

راه ثابت شدن اوّل ماه
(مسأله 1811) اوّل ماه به پنج چیز ثابت می شود:



اوّل: آن كه خود انسان ماه را ببیند.



دوم: عدّه ای كه از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا می شود، بگویند: «ماه را دیده ایم» و همچنین است هر طریقی كه به واسطه آن یقین یا اطمینان به اوّل ماه پیدا شود.



سوم: دو مرد عادل بگویند: «در شب ماه را دیده ایم» ولی اگر صفت ماه را برخلاف یكدیگر بگویند یا شهادت آنان خلاف واقع باشد، مثل این كه بگویند: «داخل دایره ماه طرف افق بوده»، اوّل ماه ثابت نمی شود; امّا اگر در تشخیص بعضی از خصوصیّات اختلاف داشته باشند، مثل آن كه یكی بگوید: «ماه بلند بود» و دیگری بگوید: «بلند



[286]

نبود»، با گفته آنان اوّل ماه ثابت می شود.



چهارم: سی روز از اوّل ماه شعبان بگذرد كه به واسطه آن، اوّل ماه رمضان ثابت می شود و سی روز از اوّل رمضان بگذرد كه به واسطه آن، اوّل ماه شوّال ثابت می شود.

پنجم: حاكم شرع حكم كند كه اوّل ماه است.



(مسأله 1812) اگر حاكم شرع حكم كند كه اوّل ماه است، كسی كه از او تقلید نمی كند نیز، باید به حكم او عمل نماید; ولی كسی كه می داند حاكم شرع اشتباه كرده، نمی تواند به حكم او عمل نماید.



(مسأله 1813) اوّل ماه با پیشگویی منجّمین ثابت نمی شود، ولی اگر انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا كند، باید به آن عمل نماید.



(مسأله 1814) بلند بودن ماه یا دیر غروب كردن آن، دلیل نمی شود كه شب پیش از آن، شب اوّل ماه بوده است.



(مسأله 1815) اگر اوّل ماه رمضان برای كسی ثابت نشود و روزه نگیرد، چنانچه دو مرد عادل بگویند: «شب پیش ماه را دیده ایم»، باید روزه آن روز را قضا نماید.



(مسأله 1816) اگر در شهری اوّل ماه ثابت شود، برای مردم شهر دیگر فایده ندارد، مگر آن كه آن دو شهر به هم نزدیك باشند یا انسان بداند كه افق آنها یكی است.



(مسأله 1817) اوّل ماه با تلگراف و مانند آن ثابت نمی شود مگر آن كه دو شهری كه از یكی به دیگری تلگراف كرده اند، نزدیك یا هم افق باشند و انسان بداند تلگراف، خبری بر اساس حجّت شرعیّه; مانند حكم حاكم شرع یا شهادت دو مرد عادل بوده است.



(مسأله 1818) انسان باید روزی را كه نمی داند آخر رمضان یا اوّل شوّال است، روزه بگیرد، ولی اگر پیش از مغرب بفهمد كه اوّل شوّال است، باید افطار كند.



(مسأله 1819) اگر زندانی نتواند به ماه رمضان یقین كند، باید به گمان خود عمل نماید و اگر آن نیز ممكن نباشد، هر ماهی را كه روزه بگیرد صحیح است; و بنابر احتیاط واجب باید بعد از گذشتن یازده ماه از ماهی كه روزه گرفته، دوباره یك ماه روزه بگیرد، ولی اگر بعد به اوّل ماه گمان پیدا كرد، باید به آن عمل نماید.